Szafa

Olga Tokarczuk to pisarka znana już w tej chwili każdemu polskiemu czytelnikowi.

Czy jej książki znamy tak samo dobrze jak nazwisko artystki? Może warto przyjrzeć się im bliżej i zajrzeć do "Szafy"?

Jeśli nie kroczymy jeszcze śladami bohaterów i miejsc Olgi Tokarczuk, to podróż tę można z powodzeniem rozpocząć od zbioru trzech opowiadań pt. "Szafa", które mimo swoich niewielkich rozmiarów daje przedsmak tego, co oferować będą późniejsze, odnoszące spektakularny sukces powieści "Prawiek i inne czasy" czy "Bieguni". Książeczka ukazała się na rynku wydawniczym już w 1997 roku. Bywa traktowana jako zapowiedź kolejnego zbioru opowiadań "Gra na wielu bębenkach" z 2001 roku. W tej niewielkiej literackiej "Szafie" znajdziemy trzy teksty, wykonane w różnych stylach.

Opowiadanie pierwsze, czyli tytułowa "Szafa", kryje w sobie ubrania; suknie, garnitury... Ale nie są to tylko martwe rzeczy. One mogą mieć swoje życie, podobnie jak sam mebel – wielki i majestatyczny, który do ciemnego, zakurzonego wnętrza wciąga swoich właścicieli. Dokąd zabierze Panią i Pana? W drugim tekście, które wywołuje najbardziej pozytywne reakcje czytelników, główną bohaterką jest pokojówka. Traktuje swoją pracę serio, ale jeszcze bardziej poważnie traktuje same pokoje, tytułowe "Numery", które dla niej zdają się mieć duszę. Z dokładnością i czułością przygląda się pomieszczeniom na swoim piętrze i stara się odkryć to, co próbują zachować w sekrecie mieszkający tam goście. Bynajmniej nie chodzi o ukryte skarby, dolary czy bieliznę...

Ostatnie opowiadanie jest najbardziej aktualne, bo odwołuje się do świata komputerów i mediów. Pewien mężczyzna z zapałem tworzy własne wirtualne światy, zmienia je, buduje, niszczy... Jest geniuszem, który w realnym świecie nie potrafi się odnaleźć i ucieka w gry. Czy będzie potrafił wykreować własne szczęście w realu?

Opinie o książce

W trzech opowiadaniach z tego tomiku na kilkudziesięciu stronicach otrzymujemy jak w pigułce skoncentrowane najważniejsze tropy twórczości Tokarczuk: kłopoty z tożsamością i kłopoty z istnieniem. Wszystkie opowiadania są wysokiej próby.

Mariusz Cieślik, "Polityka"

Utwory pomieszczone w tej szczupłej książce noszą wszelkie znamiona twórczości Tokarczuk: filozoficzność, metaforyczność, paraboliczność, tyle że w stopniu doskonałym, niejako wzorcowym.

Maria Jentys, "Sycyna"

Powabne w opowiadaniach z tomu Szafa jest nie to, że autorka kreuje surrealistyczne światy z fantastycznymi bohaterami, ale bardziej to, że delikatnie prowadzi czytelnika za rękę i pozwala mu przebiegać z jednego poziomu rzeczywistości na drugi niemal niezauważenie. A ponieważ każdy poziom łączy się z zupełnie innym punktem widzenia, rzekoma normalność staje się absurdalna, a pozorny absurd naraz wydaje się całkowicie normalny.

"Titel"

O autorce

Olga Tokarczuk jest pisarką, która dzięki Nagrodzie Nobla uzyskała światowy rozgłos i sławę. Niemniej już wcześniej jej twórczość – opowiadania i powieści – była doceniana zarówno w Polsce, jak i zagranicą. Tokarczuk otrzymała dwukrotnie Literacką Nagrodę Nike (za powieść "Bieguni" oraz "Księgi Jakubowe") oraz The Man Booker International Prize (za "Biegunów"). Jej książki przetłumaczono jak dotąd na 37 języków – a to jeszcze z pewnością nie koniec!