Skandalizująca powieść o czasach współczesnych Sienkiewiczowi.
Leon Płoszowski, bohater książki, to lekkoduch i hulaka. Kiedy po raz pierwszy zakochuje się naprawdę, los postanawia z niego zadrwić.
Leon Płoszowski pochodzi z zamożnej i cieszącej się powszechnym szacunkiem, szlacheckiej rodziny. Jest to człowiek inteligentny i wszechstronnie wykształcony, jednak w głębi duszy to lekkoduch i hulaka, który nie liczy się zupełnie z uczuciami innych ludzi. Życie upływa mu bezproduktywnie na zabawach, podróżach i bywaniu w towarzystwie. Nie daje mu to jednak ani szczęścia, ani też spełnienia. Gdy poznaje młodą, uroczą Anielkę, postanawia zdobyć ją za wszelką cenę. Dziewczyna odwzajemnia uczucie Leona. Ten jest święcie przekonany, że już posiadł serce dziewczyny. Los jednak postanawia pokrzyżować mu szyki.
W powieści "Bez dogmatu" poznajemy zupełnie inne oblicze Henryka Sienkiewicza niż to, które zaprezentował nam w swych powieściach historycznych. Wydane w 1891 roku powieść opowiada o czasach współczesnych pisarzowi. Stworzył tu postać człowieka, którego postawa jest typowa dla ludzi żyjących w epoce fin de si?cle. Płoszowski pozbawiony jest zasad moralnych i poczucia sensu w życiu. Żyje chwilą krzywdząc wszystkich, z którymi styka się przelotnie czy na dłużej. W powieści brak jest jednoznacznego potępienia postawy i zachowań bohatera. Sprawiło to, że już w momencie wydania "Bez dogmatu" uznano za dzieło obrazoburcze i skandalizujące. Dla wielu młodych ludzi powieść ta stała się jednak niezwykle trafną diagnozą ich pokolenia.
"Bez dogmatu" zadziwia zwłaszcza dlatego, że Sienkiewicz to w naszej literaturze czołowy piewca moralności, szlachetności i patriotyzmu. Przyzwyczaił nas do tego jednoznacznego wizerunku swymi najsłynniejszymi powieściami. Należy do nich przede wszystkim trylogia opowiadająca o wojnach, jakie w XVII wieku targały Rzeczpospolitą. Mowa tu o powieściach "Ogniem i mieczem", "Potop" oraz "Pan Wołodyjowski". Równie znani są "Krzyżacy", których w znakomitym stylu przeniósł na ekran Aleksander Ford. Z kolei "Quo Vadis" stało się dla Sienkiewicza bezpośrednią przepustką do Literackiej Nagrody Nobla. Młodzi czytelnicy z pewnością kojarzą również przygodową powieść "W pustyni i w puszczy". Wszyscy, którym wydaje się zatem, że znają Henryka Sienkiewicza, niech wezmą do rąk "Bez dogmatu" i przekonają się, jak bardzo się mylili.