Punktem wyjścia "Czarnej ikony" jest rejs sowieckich pisarzy po Kanale Białomorskim, zorganizowany przez GPU latem 1933 roku, oraz książka pt. "Kanał Białomorsko-Bałtycki imienia Stalina. Historia budowy 1931-1934", która ukazała się niedługo potem. To kolektywne dzieło – efekt symbiozy nagana z piórem – autor sumiennie relacjonuje i zderza z prawdziwym obrazem prowadzonej w łagrach pieriekowki dusz, który może budzić grozę.
Marian Sworzeń podjął się zadania, jakiego nie wykonał nikt przed nim ani w Polsce, ani w Rosji: odszukał w źródłach niemal wszystkich uczestników niesławnego rejsu i skrupulatnie spisał ich personalia, przeciwdziałając w ten sposób widocznej tendencji do zacierania śladów tamtej eskapady w zbiorowej pamięci.
W szeregu nieświętych żywotów spotykamy pisarzy znanych (Gorki, Jasieński, Katajew, Szkłowski, Tołstoj, Zoszczenko), mniej popularnych i całkiem zapomnianych. Osobną część wypełniają sylwetki twórców, którzy po Kanale wprawdzie płynęli, ale później nie zostali zatrudnieni przy pisaniu wspólnej książki i dlatego pamięć o ich uczestnictwie w czekistowskim przedsięwzięciu zatarła się jeszcze bardziej. Większość z nich jest w Polsce mało znana, ale są wśród nich także autorzy cenieni i wydawani (Babel, Leonow, Pilniak).
Czytelnik pozna też twórców, których dzieła współtworzyły oficjalną legendę Biełomoru (Lemberg, Pogodin, Rodczenko). Ujrzy Priszwina, piewcę przedrewolucyjnej Karelii, i Oleszę, rzeczywistego twórcę terminu "inżynierowie dusz". Spotka się też, w kontekście Kanału, z innymi pisarzami tamtego czasu (Bułhakow, Mandelsztam).
Najważniejszymi bohaterami książki pozostają jednak więźniowie białomorskiego łagru: Ancifierow, Danzas, Helmersen, Lichaczow, Łosiewowie, Meyer, Sołoniewicz, Tieplicki i Witkowski. Autor rozmawia z ich "wysokimi cieniami", które napotkał na swej drodze, gdy latem 2013 roku wyprawił się do Miedwieżjegorska, dawnej stolicy Biełbałtłagu. Dzięki temu "Czarna ikona" jest też pochwałą ludzkiej godności i duchowej niepodległości w niewyobrażalnie trudnych warunkach.
Marian Sworzeń (ur. w 1954 r. w Katowicach) – prawnik, pisarz, twórca słuchowisk dla Teatru Polskiego Radia, członek PEN Clubu. Autor sztuki "Czaadajew" (2007), monodramów: "Bastylia" (2007) i "Nikolaita" (2011) oraz książek: "Prywatny dziennik ustaw" (2004),"Dezyderata. Dzieje utworu, który stał się legendą" (2004), "Niepoprawni" (2006)," Melancholia w Faustheim. Powieść o rewolucji w Monachium" (2008, nominacja do Nagrody Mediów Publicznych COGITO) oraz "Opis krainy Gog" (2011, Nagroda Literacka Gdynia w kategorii eseju). Mieszka w Mikołowie.
Warto zwrócić uwagę na...
Opis krainy Gog
0/5
Ta książka to fascynujący reportaż z podróży śladami Gogola w rodzinne strony tego pisarza odbytej przez autora w roku 2007. Nawiązania literackie i reminiscencje historyczne splatają się tu w błyskotliwej narracji z przenikliwą, pełną gorzkiego humoru obserwacją codziennego życia dzisiejszej...
dodaj do schowka
Do koszyka
28,61 zł
Najnowsza książka autora Bomby informacyjnej (Sic! 2006), teoretyka kultury i autora śmiałych propozycji naukowego opisania ery ponowoczesności. Grzech pierworodny czy pierwotny Wypadek, początek i koniec stanowią pewną granicę, są wrodzoną ułomnością, przed którą nauka i technika nie są w stanie...
dodaj do schowka
Do koszyka
17,70 zł
W trakcie czytania, każdy kolejny tekst utwierdzał mnie w przekonaniu, jak ważna jest to książka. Oczywiście, sam Ryszard Przybylski, wielki humanista,jest godny upamiętnienia, lecz autorzy idą o wiele dalej. Odczytują jego myśli, ale proponują niejako ciągi dalsze, kontynuację. Jest tu Przybylski...
dodaj do schowka
Do koszyka
30,88 zł
Romantycy lubili się smucić. Czasami trochę udawali, co trafnie opisał Chateaubriand w Pamiętnikach zza grobu, śledząc recepcję Renégo. Czasami zaś z ogromną intuicją potrafili dostrzec i opisać obawy, które budzą się w nas wszystkich, kiedy słońce traci swój blask. Nie bez powodu zatem jedną z ich...
dodaj do schowka
Do koszyka
25,46 zł
Literatura więzienna powstaje w wielu językach i mogłaby zapełnić ogromną bibliotekę. W książce Laury Quercioli Mincer omówione zostały więzienne narracje literatury polskiej, której wyjątkowość zdaje się podkreślać słynne zdanie z wystąpienia Józefa Piłsudskiego: ?Przez dłuższy okres czasu...
dodaj do schowka
Do koszyka
30,88 zł
Autorzy zazwyczaj zaczynają od wierszy, ja na wierszach kończę. Zbieram więc te opublikowane w tomikach "Wiersze o muzyce ptaków", "Wiersze o wierszach", "Wiersze wojenne" (Wydawnictwo Sic!) i dopisuję dotąd nie opublikowane "Preludia", "Wiersze o życiu, wiersze o gwiazdach" i oto ta książeczka:...
dodaj do schowka
Do koszyka
18,77 zł
Szczegóły
- Autor: Marian Sworzeń
- Wydawnictwo Sic!
- Oprawa: Twarda
- Rok wydania: 2017
- Ilość stron: 708
- Stan: nowy, pełnowartościowy produkt
- Model: 9788365459114
- Język: polski
- Podtytuł: Kanał Białomorski Dzieje ludzie słowa
- Nr wydania: 1
- ISBN: 9788365459114
- EAN: 9788365459114
- Wymiary: 16x24 cm
Recenzje
Wybrane bestsellery
Anna Wolf powraca z nową serią mafijną. Renado nie jest kimś, z kim warto zadzierać, o czym niektóre osoby zapominają. Leo dowiaduje się, że zawiązano przeciwko niemu spisek. Sytuacja przybiera nieoczekiwany obrót, gdy poznaje tożsamość zdrajcy. To osoba związana ze światem przestępczym. Osoba, od...
dodaj do schowka
Do koszyka
26,20 zł
Czy potrafisz uciec od przeszłości? Tobias całe swoje życie podporządkował pragnieniu zemsty. Przez lata nie dopuszczał do głosu swoich uczuć, by w pełni skupić się na celu. Przybrał grubą zbroję, pod którą zaszył swoje serce. Aż pojawiła się ona. Cecelia zmieniła wszystko. Sprawiła, że jego...
dodaj do schowka
Do koszyka
34,99 zł
W rytmie uczuć
0/5
Czasem zapałka, która daje w życiu płomyk nadziei, może wzniecić największy pożar. Aubrey Lee ma dwadzieścia jeden lat i nie lubi tego, że jest w pewien sposób sławna. Samotnie wychowuje swojego synka i stara się poradzić sobie z tragedią, która niedawno ją dotknęła. Nagle w jej życiu pojawia się...
dodaj do schowka
Do koszyka
29,18 zł
W tym świecie za marzenia płaci się sekretami Alice Sun zawsze czuła się niewidzialna w elitarnej szkole pełnej bogatych i sławnych dzieciaków. Jasne, jest najlepszą uczennicą, ale i to niebawem się skończy, bo rodziców nie stać już na wysokie czesne. I jakby w jej życiu było mało problemów, Alice...
dodaj do schowka
Do koszyka
36,80 zł
Ta książka pomoże ci poznać wiele istniejących współzależności pomiędzy określonymi organami czy układami. Zrozumiesz na przykład, dlaczego tarczyca reaguje, gdy woreczek żółciowy jest zatkany. Rozpoznasz zaburzenia wynikające z niedoboru poszczególnych witamin czy minerałów i dowiesz się jak je...
dodaj do schowka
Do koszyka
47,83 zł
Dla Myszonka wiosna to czas radości! Zbliża się Wielkanoc. Mama Myszonka włożyła do wazonu gałązki brzozy. Rzeżucha jest już zasadzona, a w czekoladowym jajku kryje się fajna niespodzianka. Przyroda stopniowo budzi się do życia, a Myszonek ma okazję zobaczyć pierwszego motyla i mrówki, harcujące w...
dodaj do schowka
Do koszyka
27,03 zł