Czy zastanawiałeś się kiedyś, jak to jest zostać niesłusznie oskarżonym o bycie informatorem służb bezpieczeństwa PRL-u?
Sięgnij po książkę Andy Rottenberg zatytułowaną "Lista. Dziennik 2005" i przekonaj się, co można wówczas czuć.
W 2005 roku dziennikarz i publicysta "Rzeczpospolitej" wyniósł na zewnątrz Instytutu Pamięci Narodowej, rozpowszechnił w środowisku mediów, a następnie upublicznił w internecie spis imion, nazwisk i sygnatur, będący indeksem katalogowym archiwalnych zasobów akt IPN. Zawarte w spisie nazwiska miały należeć do tzw. osobowych źródeł informacji służb bezpieczeństwa PRL, czyli współpracowników (informatorów) zarówno świadomych i faktycznych, jak i fikcyjnych, czyli nieświadomych. Na liście tej znalazły się nazwiska funkcjonariuszy i cywilów określanych mianem tajnych współpracowników (TW) oraz kandydatów na TW, co w praktyce oznaczało najczęściej osoby, które nawet nie wiedziały o tym, że zostały w ten sposób zakwalifikowane.
Opublikowanie listy rozpoczęło swego rodzaju medialne show. Osoby, których nazwiska się na niej znalazły, były przez opinię publiczną podejrzewane o współpracę ze służbami bezpieczeństwa. By oczyścić się z zarzutów, musiały dochodzić swoich praw, występując do IPN i sądu lustracyjnego. Wśród takich osób znalazła się również Anda Rottenberg, o czym opowiada w książce "Lista. Dziennik 2005". Przedstawia w niej szczegółowy zapis sześciu miesięcy swojego życia, od momentu ogłoszenia listy aż do dnia, w którym uzyskała status pokrzywdzonej. Opowiada zarówno o pracy, której oddawała się bez reszty, jak i refleksjach, które ją nachodziły, o bliskości emerytury i kolejnych zawodowych wyzwaniach. Dzieli się z czytelnikiem obserwacjami dnia codziennego, przeplatając je ostrymi komentarzami na tematy społeczne i towarzyskie.
O autorce
Anda Rottenberg to urodzona w 1944 roku w Nowosybirsku polska historyczka sztuki, krytyczka, kuratorka sztuki i publicystka. Pełniła funkcję dyrektora Państwowej Galerii Sztuki Zachęta w Warszawie. Autorka dzienników: "Berlińska depresja" i "Lista. Dziennik 2005", współautorka książki "Rottenberg. Już trudno".