Marlene

Mocna, wciągająca powieść. Autorka nie szczędzi czytelnikowi brutalnych opisów, tak jak wojna nie szczędziła ludziom brutalnego życia...

Byłam pod wielkim wrażeniem powieści Hanni Munzer pt. "Miłość w czasach zagłady"- liczyłam na kontynuację. Nie spodziewałam się jednak tak barbarzyńskiego powrotu! A przecież wiedziałam, że druga część powieści będzie dotyczyła II wojny światowej.

"(...) Wojna stopniowo odbierała jej siły i podkopywała morale. A przecież w obecnym położeniu pod żadnym pozorem nie mogła sobie pozwolić na okazywanie słabości. (...)"

"Marlene" miałam ochotę kilka razy odłożyć, ponieważ nie mogłam znieść opisywanego okrucieństwa. A jednak, autorka mimo swojej bezwzględności, potrafi uzależnić czytelnika od chęci poznania dalszej historii. Tutaj niczego nie można się domyślić. Sytuacja bohaterów zmienia się gwałtownie, podnosząc adrenalinę do granic możliwości- film nigdy nie będzie w stanie uruchomić wyobraźnię tak, jak potrafi to zrobić książka, tym bardziej taka, jak "Marlene".

"(...) Nagle zdała sobie sprawę z absurdalności uporu. Tyle przecież musiała znieść wbrew własnej woli, od lat zadawała gwałt swojej duszy- a to wszystko w jednym jedynym celu: by świat stał się lepszy. Aby to osiągnąć, była gotowa złożyć swoje życie w ofierze na nazistowskim ołtarzu hańby. (...)"

Powieść porusza wiele ważnych, ponadczasowych tematów- od okrutności jaką zdolny jest człowiek wyrządzić drugiemu człowiekowi, po znaczenie kobiet w czasie wojny, sens i trud ruchu oporu, siłę życia, przeznaczenie, poświęcenie, aż w końcu miłość ponad wszystko. Ale nie jest to ckliwy romansik- oj zdziwi się ten, kto sięgnie po książkę w zamiarze poznania i przeżycia romantycznego i wzruszającego uczucia!

Książka jest o tyle niezwykła, że fikcja powieści miesza się z faktami historycznymi. Czytelnik zostaje wciągnięty w literacki zabieg, zastanawiając się często, co jest akurat prawdą, a co doskonałym wymysłem.

"(...) Niniejsza powieść jest literackim apelem o pokój, a zarazem głosem oskarżenia pod adresem tych wszystkich, którzy dążą do wojny. Wojna nie bierze się bowiem z niczego. Za każdą wojną kryje się jakiś perfidny plan tych, którzy liczą, że w ten sposób osiągną osobistą korzyść. (...)" -pisze w posłowiu Hanni Munzer.

Nie jest to łatwa i przyjemna książka, lecz polecam ją Wam bardzo mocno. Warto po nią sięgnąć...

[Adres usunięty]

"Miłość w czasach zagłady" pamiętam do tej pory, co oznacza, że książka była bardzo dobra i zapada w pamięć. Kontynuacji się nie spodziewałam, dlatego byłam bardzo zdziwiona, gdy zobaczyłam okładkę "Marlene" Hanni Münzer, która ma wiele cech wspólnych z okładką poprzedniej powieści tej autorki. Historia dzieje się w czasach Debory, ta postać jest wspominana, jednak nie patrzcie na nią tylko jak na kontynuację. "Marlene" to zupełnie inna historia, o zupełnie innej bohaterce...

Marlene poznajemy w chwili, gdy jest już staruszką. Mieszka w Krakowie wraz ze swoim synem Noahem, jego żoną Oliwią oraz córką Klaudią. Po śmierci swojej przyjaciółki postanawia napisać autobiografię, jednak chce aby została ona wydana dopiero po tym, jak i ona pożegna się z życiem. Czuje, że powinna podzielić się ze światem swoją historią. A zdecydowanie ma o czym pisać. Jej młodość przypadła na okrutne czasy II wojny światowej. Marlene jest Niemką, jednak od samego początku potrafi dojrzeć okrucieństwo, do którego namawiał Adolf Hitler. Kobieta nie pozostaje obojętna i dołącza do ruchu oporu, aby położyć temu kres. Akcja powieści zabiera nas do roku 1944, do Warszawy, gdzie przygotowywana jest akcja powstańcza. Jednak los miesza jej szyki - trafia do jednego z najgorszych obozów koncentracyjnych w Polsce, do Auschwitz. Tam doznaje ogromnego okrucieństwa, ale czuje również coś, o czym myślała, że już nigdy nie będzie dane jej poczuć - miłość...

Byłam nieco zaskoczona stylem autorki, gdyż bardzo różnił się od tego w poprzedniej książce. Jak nawet wspomniałam w recenzji, w pierwszym tomie autorka trochę jakby oceniała bohaterów, albo wyjaśniała ich zachowanie, natomiast w przypadku "Marlene" odeszła jakby od tego i zastosowała klasyczną narrację. Nie jestem w stanie powiedzieć, jaki był cel zmiany tego stylu, jednak nie wpłynęło to w żaden sposób na moją ocenę - obie formy uważam za równie udane. Jakkolwiek by mnie zainteresowała historia Debory, uważam że opowieść jej przyjaciółki jest nieco ciekawsza. Niemiecka baronessa pochodząca z szacownej, poważanej rodziny, której jedyny obowiązek powinien sprowadzać się do bycia dobrą żoną i rodzenia dzieci, okazuje się od samego początku być przeciwna reżimowi i mało tego - buntuje się i przechodzi na przeciwną stronę, to na pewno postać nietuzinkowa. I taka właśnie Marlene, a właściwie Anna von Dürkheim jest. Niezwykła odwaga, całkowite oddanie się życiu w partyzantce i odporność na ogromny stres, jakim jest ukrywanie własnych przekonań to cechy charakteru prawdziwej bohaterki. Jak jeszcze dodamy do tego wszystkie okropności, jakie musiała znieść aby przetrwać np. ślub z nazistą, sypianie z wrogiem, ciągłe gwałty, czy pobyt w obozie koncentracyjnym to wychodzi nam całkiem przyzwoita powieść wojenna. Powiem nawet więcej - dzięki dodatkom wprowadzonym przez Hanni Münzer (mam tutaj na myśli krótkie rozdziały zatytułowane jako "Odpryski wojny") historia wydaje się bardziej autentyczna. W jednej chwili czytamy o zmyślonych losach, zmyślonej postaci, żeby za chwilę poznać tzw. suche fakty, np. liczbę ofiar, czy wypowiedzi nazistów albo po prostu różne cytaty związane z tematyką powieści. To nas od razu stawia do pionu i przypomina, że Marlene mogła naprawdę przeżyć te wszystkie dramaty. A nawet jeśli jedna osoba nie doświadczyła na swojej skórze tych wszystkich okropności, to mnóstwo ludzi odczuwało je pojedynczo. Dodatkowo jestem zaskoczona, że został rozwiązany jeden tajemniczy wątek z "Miłości w czasach zagłady" i to w naprawdę ciekawy sposób! Myślę, że fanów poprzedniej książki autorki zainteresuje to na tyle, że zdecydują się sięgnąć po kontynuację. Postać wykreowana przez Hanni Münzer pokazuje, że nie tylko we Francji, czy w Polsce można było spotkać walczące kobiety, ale również niektóre Niemki przyczyniły się do zakończenia II wojny światowej. Ludzie są różni to jakiej są narodowości, czy wyznania nie przesądza o tym, jakimi są osobami.

"Marlene" to bardzo mocny obraz okrucieństwa człowieka wobec człowieka w wojennych realiach. Z każdej kartki wyzierała rozpacz poległych, ale również apel o to, aby społeczeństwo nie musiało już przechodzić takiego bestialstwa, jakim jest wojna. Książka pokazuje również, jak wielki wpływ ma propaganda na sterowanie umysłem ludzkim.