“Przerwana lekcja muzyki” to książka, która odkrywa tajemnicze zakamarki ludzkiej duszy. Przypomina także o czasach wyjątkowo trudnych w historii Stanów Zjednoczonych.
Szpitale kryją za swoimi murami wiele tajemnic. “Przerwana lekcja muzyki” to głośny film powstały na podstawie niezwykle poruszającej powieści. Odbiorcy mieli okazję dowiedzieć się, jak wyglądał proces leczenia w szpitalach psychiatrycznych i do jakich układów dochodziło w obrębie personelu. To także obraz tego, jak chwiejna i niezbadana jest psychika ludzka oraz jakie tajemnice może skrywać. “Przerwana lekcja muzyki” napisana została przez Susanne Kaysen i oparta na jej własnych wspomnieniach.
Susanna to wrażliwa dziewczyna, która nie potrafi odnaleźć się w otaczającym ją świecie. Ma problemy emocjonalne, które doprowadzają ją w końcu do próby samobójczej. Kobieta przeżywa, a jej zatroskani rodzice postanawiają umieścić ją w szpitalu psychiatrycznym. Tam zdiagnozowana zostaje u niej osobowość borderline. Rzeczywistość szpitala to świat zupełnie inny, niż ten poza jego murami. Susanna po próbie samobójczej jest bardzo chwiejna emocjonalnie i ma problem, by dostosować się do panującego w zakładzie rygoru. Szybko orientuje się, że bycie wzorową pacjentką nie jest tu mile widziane. W szpitalu kwitnie w najlepsze nielegalny handel valium, dochodzi do ucieczek, a personel często przymyka oko na uchybienia i odstępstwa od regulaminu. Dziewczyna spotyka w murach szpitala grono barwnych postaci, które reprezentują całą gamę psychicznych zaburzeń. Jest tu więc kleptomanka Giorgina, molestowana seksualnie, uzależniona od kurczaków i valium Daisy oraz oszpecona w pożarze Polly. Jest w końcu dominująca i żywiołowa socjopatka imieniem Lisa.
Jak Susanna poradzi sobie w tym zupełnie obcym dla niej świecie? Czy zastosowane leczenie przyniesie rezultaty? Do jakiego dramatu dojdzie wśród pacjentek szpitala? Czy umieszczona przez swoich rodziców w szpitalu psychiatrycznym będzie w stanie dojść do stabilności emocjonalnej? O tym właśnie opowiada ta wyjątkowa powieść. Dotyka ona najmroczniejszych i najbardziej tajemniczych zakamarków ludzkiej duszy, które wychodzą na światło dzienne właśnie za murami szpitala psychiatrycznego. Powieść opowiada o czasach wyjątkowo trudnych w historii Stanów Zjednoczonych, a więc o końcówce lat sześćdziesiątych. O czasach, gdzie jedni, którzy mieli szczęście, jechali bawić się na Festiwalu Woodstock, a inni pechowcy, walczyć w Wietnamie. Czy była trzecia droga? Była, lecz wyjątkowo bolesna. Droga dla nieprzystosowanych, charakteryzujących się wysoką wrażliwością, młodych ludzi. Stawali się oni pacjentami szpitali psychiatrycznych, a to w wielu przypadkach doprowadzało do tragedii.
“Przerwana lekcja muzyki” to jedna z najgłośniejszych powieści, których akcja rozgrywa się w warunkach zakładu psychiatrycznego. Dramaturgii całej sprawie dodaje jeszcze fakt, że jest to autobiograficzna historia Susanny Kaysen. W roku 1999 na podstawie tej książki powstał kultowy już film pod tym samym tytułem w reżyserii Jamesa Mangolda. Wystąpiły w nim między innymi: Winona Ryder, Angelina Jolie, Clea DuVall, Brittany Murphy, Elisabeth Moss i Vanessa Redgrave.
Susanna Kaysen jest amerykańską pisarką. Jej najbardziej znaną powieścią jest “Przerwana lekcja muzyki” (“Girl, Interrupted”), która opowiada o jej wspomnieniach ze szpitala psychiatrycznego. Autorka miała zdiagnozowaną osobowość borderline, chociaż poinformowano ją o tym dopiero po interwencji prawnika.
Aby do mety
5/5Muzyka dla Ilse
5/5Nie ufaj mi
4/5- Autor: Susanna Kaysen
- Wydawnictwo Replika
- Oprawa: Miękka
- Rok wydania: 2017
- Ilość stron: 224
- Stan: nowy, pełnowartościowy produkt
- Model: 9788376746050
- Język: polski
- Oryginalny tytuł: Girl, Interrupted
- Tłumacz: Laskowicz Paweł, Laskowicz Paweł
- Nr wydania: 2
- ISBN: 9788376746050
- EAN: 9788376746050
- Wymiary: 130X200
- Powiązane tematy: ekranizacje
Recenzje książki Przerwana lekcja muzyki (6)
- Recenzentus NotPospolitusOcena: 3/5Dodana przez Anna N. w dniu 2019-03-15Opinia potwierdzona zakupemRecenzja dotyczy produktu typu: książka
0 z 1 osób uznało recenzję za przydatnąKsiążka jest swoistą relacją z pobytu w dobrej klasy ośrodku dla osób psychicznie chorych. Patrzymy na niego oczami jednej z pacjentel. Prowadzi nas przez swój świat, ten wewnętrzny, i -przede wszystkim -ten zewnętrzny. Owa relacja daje czytelnikowi możliwość poznani innego świata. Choć okazuje się, że każdy może stać się tu pensjonariuszem, ponieważ świat jest pełen wariatów.
- Recenzenckie Mistrzostwo ŚwiataOcena: 4/5Dodana przez Dominika M. w dniu 2017-04-18Opinia użytkownika sklepuRecenzja dotyczy produktu typu: książka
3 z 3 osób uznało recenzję za przydatną[Adres usunięty]
„Co było we mnie takiego pomylonego, że wystarczyło niecałe pół godziny, aby jakiś pierwszy lepszy lekarz odesłał mnie do domu wariatów? Trochę mnie nabrał: mówił, że na dwa tygodnie, a tymczasem zrobiły się z tego prawie dwa lata. Miałam osiemnaście lat” - fragment książki.
Vermeer – uznany holenderski malarz – stworzył obraz pt. „Przerwana lekcja muzyki”, do którego odwołuje się w swym tytule oraz treści książka Susanny Kaysen. Przyglądając się temu siedemnastowiecznemu dziełu pierwszą rzeczą, na której skoncentrowała się moja uwaga był wzrok dziewczyny uwiecznionej na płótnie. Wzrok smutny, niepokojący, zaskoczony, skierowany w stronę czy to malarza czy to osoby oglądającej scenę, w której uczennica do tej pory skupiona na nutach i słowach nauczyciela muzyki zostaje z tego procesu najprawdopodobniej w nagły sposób wyrwana. W analogiczny sposób – gwałtownie i dość obcesowo – zostaje wyłączona z codziennego życia bohaterka, a jednocześnie autorka książki, która w wyniku problemów psychicznych, z własnej woli na dwa lata trafiła do szpitala psychiatrycznego.
Niedługa, acz bardzo intensywna książkowa wersja „Przerwanej lekcji muzyki” jest autobiograficznym świadectwem tego, jak wyglądało życie nastoletniej Susanny oraz pozostałych pacjentek oddziału psychiatrycznego w połowie lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku, z jakimi przypadłościami borykały się młode kobiety, jakimi metodami radziły sobie z nową rzeczywistością (o ile w ogóle sobie radziły…), czy też w jaki sposób prowadzona była ich terapia. Jest to również bardzo osobisty i dość mroczny zapis tego, jak autorka postrzegała siebie i swój pokiereszowany umysł, który dopiero po dwudziestu pięciu latach od opisanych wydarzeń, wczytując się w swoją dokumentację medyczną, mogła zamknąć w definicji diagnozy „zaburzenia z pogranicza” czy też „osobowość borderline”. Wraz z kolejnymi stronami książki czytelnik dochodzi do wniosku, że zaburzenia psychiczne mogą dotknąć każdego i w dowolnym momencie życia, nie oszczędzając nikogo i nie patrząc na status społeczny, o czym świadczyć może fakt, że w tym samym co autorka ośrodku hospitalizowani byli między innymi światowej sławy muzyk Ray Charles czy uznana poetka i pisarka Sylvia Plath.
Pierwszoosobowa narracja Kaysen prowadzona jest w sposób nienachalny, na chłodno i bez zbędnych emocji, stwarzając wrażenie szczerego reporterskiego przekazu, dotyczącego w przeważającej części otaczającego bohaterkę świata odizolowanego w ramach murów szpitala psychiatrycznego od tzw. „normalnych” obowiązków związanych na przykład z pracą i rodziną. Lektura robi wrażenie i każe się zastanowić nad statusem osób ze zdiagnozowanymi zaburzeniami psychicznymi w społeczeństwie, a także zadać sobie pytanie o to, czy czasem nie nazbyt łatwo rzucamy w eter słowa „wariat”, „szalony” czy „nienormalny”. Bo gdzie tak naprawdę przebiega granica pomiędzy tym, co uznawane jest w człowieku za normalne i zgodne z ogólnie przyjętymi normami, a tym, co rzeczywiście wymaga natychmiastowej pomocy, bo stanowi zagrożenie dla życia?
Bardzo dziękuję Wydawnictwu Replika za możliwość zapoznania się z tą historią i polecam ją również Waszej uwadze, tym bardziej że na jej podstawie w 1999 roku powstał film pod tym samym tytułem, a drugoplanowa rola Angeliny Jolie została nagrodzona Oscarem i Złotym Globem. - Recenzenckie Mistrzostwo ŚwiataOcena: 5/5Dodana przez Michał G. w dniu 2018-03-01Opinia użytkownika sklepuRecenzja dotyczy produktu typu: książka
0 z 0 osób uznało recenzję za przydatnąKtoś, kto nigdy nie przebywał w szpitalu psychiatrycznym może się jedynie domyślać tego, co dzieje się za jego murami. Jak wygląda leczenie, na jakie układy idą ze sobą lekarze czy personel. Książka “Przerwana lekcja muzyki” opowiada co prawda o latach sześćdziesiątych, ale jest niezwykłym i rzetelnym dowodem na to, co działo się na oddziałach. Susanna Kaysen napisała ją na podstawie własnych doświadczeń, co dla mnie jest głównym argumentem za tym, aby po tę pozycję koniecznie sięgnąć. “Przerwana lekcja muzyki” zainteresowała mnie od razu i odkąd ją przeczytałem, lubię co jakiś czas do niej wrócić.
Bohaterka to Susanna (jak wspomniałem, książka ma charakter autobiograficzny). Wrażliwa dziewczyna odbiera wszystko bardzo intensywnie i nie może poradzić sobie z otaczającym światem. Ma napady gniewu, czuje przerażającą pustkę i wszystkie emocje, jakie się w niej kłębią, doprowadzają do próby samobójczej. To miało wszystko rozwiązać, całe problemy i sprawić, że w końcu zazna spokoju. Oczywiście tak się nie stało Susanna po próbie samobójczej zostaje umieszczona przez swoich rodziców w szpitalu psychiatrycznym. Diagnoza jest jednoznaczna: osobowość borderline. Ncic więc dziwnego, że również i tutaj, pod fachową opieką nie czuje się swobodnie i bezpiecznie. Trudno jej przyzwyczaić się do nowej, szpitalnej rzeczywistości. Dziewczyna bacznie obserwuje wszystkich dookoła i po paru dniach odkrywa, że świat tutaj wygląda zupełnie inaczej niż życie w normalnym społeczeństwie. Poznaje Giorginię, kleptomankę, Daisy, która jest uzależniona od kurczaków, a jak się później okazuje była również molestowana seksualnie oraz oszpeconą w pożarze Polly. Lisa to postać najbardziej zagadkowa, ponieważ cechuje się ogromną żywiołowością i jest osobowością psychopatyczną. W szpitalu panuje ostry rygor, ale przestrzeganie go nie jest konieczne. Kwitnie tutaj handel valium, liczne ucieczki nie dziwią nikogo, a niektóre praktyki personelu z pewnością odbiegają od tego, na co może sobie według prawa pozwolić. Susanna musi jednak poradzić sobie, przetrwać, a co najważniejsze dość do względnej stabilności emocjonalnej. Trudno jednak osiągnąć ją w tak zróżnicowanym miejscu, pośród osób z różnorodnymi zaburzeniami i problemami. Rodzice chcą, aby było jej jak najlepiej, ale ona wie, że to nie jest idealnie miejsce do spełnienia tego celu.
“Przerwana lekcja muzyki” to dla mnie ważny obraz tego, jak wygląda ludzka psychika po przejściach i co dzieje się z nami w trudnych chwilach. Co więcej, to również pokazany świat Stanów Zjednoczonych lat sześćdziesiątych. Dla jednych oznaczał ON walkę na wojnie, dla innych festiwale muzyczne i swobodne życie w komunie. Dla osób jak Susanna, która nie potrafiła odnaleźć się w rzeczywistości, pozostawał szpital psychiatryczny. Tylko czy na pewno spełniał ON swoją podstawową rolę i pomagał, a nie szkodził?
Wszystkim, których porwała ta historia, polecam również obejrzenie filmu z 1999 roku “Girl, Interrupted”. W bardzo znanym i kultowym już filmie reżyserii Jamesa Mangolda wystąpiły między innymi Winona Ryder, Angelina Jolie, Brittany Murphy i Vanessa Redgrave. Chociaż historia może wydawać nam się nierealna, powstała w oparciu o autobiograficzne wspomnienia autorki. Susanna Kaysen przebywała w szpitalu psychiatrycznym prawie dwa lata, również z diagnozą osobowości borderline. - Recenzenckie Mistrzostwo ŚwiataOcena: 3/5Dodana przez Książkomaniacy R. w dniu 2017-06-12Opinia użytkownika sklepuRecenzja dotyczy produktu typu: książka
1 z 2 osób uznało recenzję za przydatnąNie jest łatwo być innym. I nieważne, czy to lata sześćdziesiąte czy rok 2017 - odmienność zawsze wzbudza zainteresowanie. Choroba, a zwłaszcza psychiczna zostawia piętno na całe życie. Gdzie jest granica między normalnością a szaleństwem? Czy nie oceniamy zbyt pochopnie?
"Przerwana lekcja muzyki" Susanny Kaysen to książka poruszająca ten jakże niezwykle trudny temat. To autobiograficzne świadectwo 18-letniej dziewczyny, odstającej nieco od reszty społeczeństwa, którą rodzice umieszczają w szpitalu psychiatrycznym.
Susanna, zamiast jak wszyscy jej znajomi pójść do collegu postanawia rozpocząć dorosłe życie. Podejmuje pracę, ale nie radzi sobie z zakresem obowiązków - jako sprzedawczyni ciągle coś niszczy, ciągle coś jej upada. Praca maszynistki to też zbyt trudne wyzwanie - ciągle popełnia błędy, wysyła nieprawidłowe faktury. To wszystko ją stresuje, nie wierzy w swoje możliwości, realizację marzeń. Nie wie, jak będzie wyglądać jej przyszłość. Jedynym wyjściem z trudnych sytuacji wydaje się być samobójstwo, uwolnienie od trosk i kłopotów.
"Samobójstwo jest rodzajem morderstwa z premedytacją. Nie jest to coś, co robi się natychmiast, gdy tylko się o tym pomyśli. Trzeba przyzwyczaić się do zamiaru. Potrzebne też są środki, silna motywacja i dobra okazja. Aby samobójstwo się powiodło, konieczna jest znakomita organizacja i trzeźwe myślenie - właściwie ani to ani to w żaden sposób nie przystaje do rozpalonej głowy samobójcy".
Susanna połyka tabletki, nie jest jednak do końca przekonana o trafności swojej decyzji, biegnie po pomoc. Problemy córki przysparzają trosk rodzicom. Ci postanawiają umieścić ją w szpitalu.
"Co było we mnie takiego pomylonego, że wystarczyło niecałe pół godziny, aby jakiś pierwszy lepszy lekarz odesłał mnie do domu wariatów?"
Miały to być dwa tygodnie, a zrobiły się prawie dwa lata. Bardzo sławny szpital McLean gościł wielu znanych poetów i muzyków. To tutaj z diagnozą osobowości borderline trafia Susanne.
"Przerwana lekcja muzyki" to poruszająca, ale napisana prosto i bez wielkich emocji relacja z pobytu w szpitalu. To autobiograficzne świadectwo życia nastoletniej Susanny, raczej reporterska niż emocjonalna opowieść o pacjentach oddziału szpitala psychiatrycznego McLean. Autorka opisuje świat z perspektywy zakratowanych okien. Pacjenci to ludzie mający różne schorzenia, charaktery i dziwne historie - kleptomanka Gorgina, molestowana i uzależniona Daisy, socjopatka Lisa, uratowana przed samospaleniem Polly...
Kontrole, plastikowe sztućce, elektrowstrząsy, owijanie lodowatymi prześcieradłami, ucieczki - taki obraz szpitala przedstawia nam Kaysen. Dziewczyny potrzebują bliskości, mają zwykłe ludzkie potrzeby. Szaleństwo przejawia się w dwóch podstawowych wariantach: jako powolne i jako szybkie. Jak mówi nasza bohaterka jest to najzwyklejszy, codzienny wymiar bycia wariatem. Kolejne tytułu rozdziałów: Ogień, Wolność, Kontrola, Siatka Ochronna - Cień Rzeczywistości, Piętnografia, Umysł a mózg - wprowadzają czytelnika na nowe poziomy. Dla wielu szpital to zarówno azyl i więzienie. Odcięci od świata i wszystkich kłopotów wiodą spokojne życie. Inni skrępowani, osaczeni. Pobyt w McLean zawdzięczają zawstydzonym zaistniałym sytuacjom rodzinom, płacącym ogromne pieniądze za spokój i zagłuszenie wyrzutów sumienia. Dziewczyny wyrwane, wyłączone z codziennego życia, ze smutnym spojrzeniem, podobnie jak bohaterka obrazu Vermeera "Przerwana lekcja muzyki".
Książka warta przeczytania, chociażby ze względu na porównanie jej z wyreżyserowanym przez Jamesa Mangolda filmem pod tym samym tytułem, w którym główne role zagrały Winona Ryder, Angelina Jolie, Brittany Murphy i Whoopi Goldberg. Muszę być jednak szczera i przyznaję z ciężkim sercem, że ekranizacja jest o wiele lepsza od książki. W powieści Kaysen zabrakło poweru. "Przerwaną lekcję muzyki" czyta się szybko, lekko, ale to nie jest to. Film poruszył mnie do głębi. Może to jednak tylko moje zdanie. Zapraszam do lektury.
[Adres usunięty]
Izabela Nestioruk - Recenzenckie Mistrzostwo ŚwiataOcena: 5/5Dodana przez Justyna G. w dniu 2017-05-11Opinia użytkownika sklepuRecenzja dotyczy produktu typu: książka
0 z 0 osób uznało recenzję za przydatnąPomiędzy normalnością a szaleństwem
„Ludzie pytają: jak tam trafiłaś? W rzeczywistości chcą wiedzieć, czy ich może spotkać to samo. Nie potrafię dać odpowiedzi na to ukryte pytanie. Mogę powiedzieć jedno: to nie jest trudne” – te wstrząsające w swojej prostocie słowa mogą dotyczyć tylko jednego scenariusza, a mianowicie umieszczenia w zakładzie psychiatrycznym. Miejsce to budzi w nas lęk, przerażenie, jest tez symbolem słabości i ucieczki od brutalnej niekiedy rzeczywistości. Zwykle nie jesteśmy łaskawi dla osób z zaburzeniami psychicznymi, przypinamy im łatkę wariatów i omijamy z daleka, niczym trędowatych. Mimo iż jesteśmy świadomi tego, że wiele zaburzeń ma charakter genetyczny, wiele też jest wynikiem doświadczonej traumy, to jednak nie chcemy mieć z tymi osobami nic wspólnego, jakby bojąc się zarażenia. A może przeglądając się w ich oczach widzimy pewne podobieństwo? Może jesteśmy świadomi swoich zachowań, obsesji, natręctw, może rozpaczliwie próbujemy utrzymać się na powierzchni „normalności”, zdając sobie sprawę, że jesteśmy skazani na porażkę?
O tym, jak cienka jest granica pomiędzy tym, co normalne a zaburzone, pomiędzy szaleństwem a nadwrażliwością, przekonuje się Susanna Kaysen. Być może niektórzy czytelnicy kojarzą to nazwisko, nawet jeśli po „Przerwaną lekcję muzyki” nie mieli jeszcze okazji sięgnąć. Na motywach tej książki, będącej zapisem zdarzeń mających rzeczywiście miejsce, powstał niezwykle emocjonalny film z doskonałymi kreacjami Winony Rider i Angeliny Jolie. Niezależnie jednak od wrażeń wyniesionych z seansu filmowego, warto również zagłębić się w literacki pierwowzór, który zabiera nas na jeden z oddziałów szpitala psychiatrycznego, ukazując obrazy, których często się nie spodziewamy. Każdy z pacjentów szpitala psychiatrycznego McLean ma swoją historię, która determinowana jest rodzajem zaburzeń, każdy miał przed pobytem w tym odosobnionym miejscu swoje życie, prace, bliskich. I nawet jeśli utrzymywał pozory normalności, to jednak ostatecznie trafił tu, do placówki, w której kolejne godziny odmierzane są licznymi kontrolami pielęgniarek i porcjami leków uspokajających.
Przez dwa lata pobytu autorka zgromadziła wiele obserwacji, którymi dzieli się z nami na stronach książki. Inspiracją do spisania wspomnień była analiza akt medycznych, dzięki którym mogła dowiedzieć się o postawionej diagnozie – osobowość borderine. Podczas pobytu w McLean Susanna była utrzymywana w przeświadczeniu, iż cierpi na zaburzenia osobowościowe. Niezależnie jednak od diagnozy, to ona sama podpisała zgodę na hospitalizację, choć zamkniecie miało trwać zaledwie kilka miesięcy. Tym sposobem w wieku osiemnastu lat znalazła się jakby w alternatywnej rzeczywistości, pomiędzy socjopatkami: Lisą i Lisą Cody, cierpiącą na depresję Cynthią, borykająca się ze schizofrenią Georginą i pozostałymi pensjonariuszami oddziału.
Szpitalna codzienność jest niezwykle monotonna, ale też daje okazję do zanurzenia się w niej, do obserwowania zachowań, nie tylko pacjentów ale i personelu medycznego. Szpital, widziany oczyma Kaysen, jest miejscem pełnym obłudy, zakazów i nakazów i lekarzy, którym niewiele brakuje do zamiany miejsc z pacjentem. Nie brak tu tragicznych postaci, jak Polly, która chciała popełnić samobójstwo oblewając się benzyną i podpalając, a w efekcie już na zawsze zamknęła się w zeszpeconej skorupie swojego ciała. Jest też skłonna do ucieczek Lisa, jest Wade pogrążony w świecie fantazji chłopak przekonany, że jego ojciec jest tajnym agentem i ma niebezpiecznych przyjaciół. Jest wreszcie regularnie pojawiająca się w szpitalu Daisy wielbicielka środków przeczyszczających i kurczaków, która ostatecznie – po wyjściu ze szpitala i usamodzielnieniu się – popełnia samobójstwo.
Kaysen ze swoimi zaburzeniami i epizodem samobójczym wydaje się, być osobą nie na miejscu, wśród tych wszystkich chorych. Epizodyczny charakter jej problemów pozwala jej na niezwykle analityczne podejście do rozgrywających się w szpitalu zdarzeń oraz do ludzi w nim przebywających. My zaś otrzymujemy pozornie tylko chłodną i rzeczową relację z pobytu, w rzeczywistości bowiem książka „Przerwana lekcja muzyki” budzi w nas niepokój. Uzmysławia nam bowiem, w jak bardzo odmienny sposób postrzegają otoczenia chorzy i … jak nam jest do nich blisko Przede wszystkim zdejmuje tym samym z pacjentów stygmat wariata, chyba że …wszyscy jesteśmy wariatami!
Justyna Gul
Qultura słowa