Książka próbuje przybliżyć czytelnikowi jeden z najciekawszych aspektów myśli Jana Dunsa Szkota poświęcony metateologicznym rozważaniom nad naukowym statusem teologii. Pierwszym zagadnieniem podjętym w książce są rozważania nad tym, czym jest nauka w ogóle i co jest jej pierwszym przedmiotem. Szkot analizuje tu zagadnienie statusu nauki jako takiej, ujętej w ramach konfrontacji tradycyjnego chrześcijańskiego modelu z modelem perypatetyckim. Celem jest przy tym wskazanie istoty nauki i wiedzy naukowej (poznania naukowego) w kontekście czterech podanych przez Arystotelesa warunków, które nauka musi spełniać. Szkot rozszerza to zagadnienie o problem statusu teologii jako wiedzy-nauki o Bogu. Ostatecznie, zdaniem Szkota, teologia spełnia podane przez Arystotelesa warunki bycia nauką, choć nie wszystkie, bo bez warunku czwartego, który jednak, jak uzasadnia Szkot, nie jest konieczny, aby formalnie teologię za naukę uznać. Innym podjętym w książce problemem jest wyznaczenie pierwszego przedmiotu nauki. Szkot eksponuje tu podmiotowy charakter przedmiotu wiedzy, który jako pierwszy przedmiot poznania musi wirtualnie zawierać wszystko to, co w danej nauce może być poznane. Po ustaleniu statusu nauki jako takiej i określeniu jej pierwszego przedmiotu odnosi się Szkot do kwestii teologii, pokazując, w jakim sensie jest ona nauką (czy spełnia warunki naukowości), a także co jest (musi być) jej pierwszym przedmiotem. Warunek pierwszego przedmiotu dla teologii spełnia wyłącznie Bóg ujęty w pełni Jego istoty, to znaczy Bóg jako Bóg. Teologia tak rozumiana jest wiedzą absolutną i możliwą wyłącznie dla intelektu proporcjonalnego względem jej przedmiotu – Boga jako Boga. Szkot ogranicza tym samym taką teologię, czyli rozumianą w sensie ścisłym, do intelektu najwyższego, czyli intelektu Boga, gdyż tylko ten intelekt jest zdolny poznać samą istotę Boga. Szkot pyta także, czy Bóg może być poznany w sensie poznania naukowego w ramach treści odmiennych od tych, pod jakimi jest ujęty w swej istocie. Zatem Szkota interesuje zagadnienie istnienia poza teologią w sobie, dostępną tylko Boskiemu intelektowi, jeszcze innej wiedzy o Bogu, dostępnej intelektowi człowieka. Pytanie odnosi się zatem do człowieka i zdolności poznawczych jego intelektu. Teologia w sobie jest dla człowieka niedostępna, nie znaczy to jednak w konsekwencji, że poznanie Boga dla człowieka jest w ogóle niemożliwe. Ostatecznie przedmiotem teologii dostępnej człowiekowi, to znaczy – jak określa ją Szkot – teologii dla nas (pro nobis), nie jest Bóg ujęty w pełni Jego istoty, lecz Bóg ujęty pod pewnym aspektem, w przysługujących Mu właściwościach. W dalszej części książki przedstawione są Szkotowe rozważania nad warunkami teologii w sobie i zarazem teologii dla nas, to znaczy teologii objawionej, dostępnej człowiekowi-pielgrzymowi. Teologia dostępna człowiekowi ma oparcie w Objawieniu i możliwości intelektualnej analizy jego treści. Ludzki intelekt z definicji jest ograniczony, Objawienie z kolei stanowi podstawę zdobycia wiedzy o Bogu. Szkot pyta więc, w jakim zakresie ludzki intelekt jest zdolny poznać treści przekazane na drodze Objawienia. Ostatecznie przyjmuje, że prawdziwa wiedza o Bogu, jeśli ma być nauką, musi się opierać na prawdach zgłębionych na drodze wiary, lecz analizowanych rozumowo. Pozwoliło to wypracować Szkotowi koncepcję teologii ludzkiej wychodzącej od prawd objawionych, które mogą być rozpatrywane i poznawanie przez ludzki intelekt pro statu isto. Możliwości poznania Boga w sposób naturalny – to kolejne zagadnienie podjęte w książce. Zawiera się ono w kwestii relacji teologii do metafizyki (filozofii). Szkot ostatecznie opowiada się tu za stanowiskiem Awicenny, że metafizyka jest najwyższą wiedzą dostępną człowiekowi w obecnym ziemskim stanie bytowania, jednak jej przedmiotem nie jest Bóg, lecz byt ujęty jako sam w sobie, to znaczy byt jako byt (ens inquantum ens). Bóg jawi się człowiekowi z perspektywy bytowej – zasadniczo i przede wszystkim Bóg jest bytem (bytem nieskończonym – to jest aspekt poznania Boga, do którego jest zdolny ludzki intelekt). Tak więc zakres teologii dostępnej człowiekowi przedmiotowo jest ograniczony przez metafizykę. Teologia ludzka czerpie z metafizyki (filozofii) i tym samym puste pojęcie bytu nieskończonego (o proweniencji metafizycznej) wypełnia się w teologii treścią zaczerpniętą z Objawienia.
Warto zwrócić uwagę na...
W książce zaprezentowano portrety Stanisława Konarskiego, zakonnika pijara, znaczącego statysty XVIII stulecia. Ze względu na swe zasługi bywał on w ciągu minionych 250 lat niejednokrotnie uwieczniany z wykorzystaniem technik: rysunkowych, malarskich, graficznych czy rzeźbiarskich. Nigdy dotąd nie...
dodaj do schowka
Do koszyka
36,75 zł
Książka jest komentarzem do wielkiego dzieła rzymskiego historyka, Tytusa Liwiusza Dzieje Rzymu od założenia miasta. Składa się z trzech ksiąg. W Księdze I Machiavelli prowadzi rozważania dotyczące wewnętrznej struktury republiki. Księga II dotyka kwestii działań zbrojnych. Księga III zaś porusza...
dodaj do schowka
Do koszyka
11,40 zł
Artykuł przybliża podstawy dogmatyczne, doktrynalne oraz historyczno-prawne związane z problematyką okoliczności wyłączających bezprawność czynów, ze szczególnym uwzględnieniem obrony koniecznej. Obrona konieczna jako konstrukcja prawnicza jest wiekowa i na przestrzeni dziejów występowała wszędzie...
dodaj do schowka
Do koszyka
5,40 zł
Prezentowana praca jest próbą spojrzenia na „Wojnę peloponeską” Tukidydesa z bardzo szczególnego punktu widzenia – z perspektywy socjologa literatury. Monografię taką wyobrazić można sobie na kilka sposobów. W wariancie tu zaproponowanym stara się być ona jednocześnie socjologiczną (nie militarną,...
dodaj do schowka
Do koszyka
54,21 zł
Grupa prawie 30 słuchaczy, prowadzących badania w różnych gałęziach prawa, poddała analizie szeroki zakres zagadnień - stąd uniwersalny tytuł, jakim została opatrzona całość. Znalazły się tutaj bowiem rozważania zarówno z prawa cywilnego, karnego, administracyjnego, finansowego, konstytucyjnego,...
dodaj do schowka
Do koszyka
55,10 zł
Prace i dorobek zespołu współpracującego z prof. Karolakiem są dobrze znane w Polsce i poza granicami kraju. Kolejne konferencje i spotkania oraz inicjatywy wspierające ruch związany z arteterapią pozwalają mieć nadzieję, że uzyskiwać ona będzie coraz większe znaczenie w Polsce. Świadczy o tym...
dodaj do schowka
Do koszyka
33,36 zł
Szczegóły
- Autor: Jacek Surzyn
- Rodzaj pliku: pdf
- Licencja: znak wodny
- Rok wydania: 2011
- Ilość stron: 282
- Stan: plik elektroniczny, do pobrania po opłaceniu
- Model: @9788380126428_33
- Język: polski
- Podtytuł: Analiza „Prologu” z „Reportatio Parisiensis” Jana Dunsa Szkota
- ISBN: 9788380126428
Recenzje
Bestsellery - eBooki - Książki filozoficzne
Wybrane bestsellery
Oszałamiający rozmachem chiński bestseller, który stał się wydawniczym fenomenem w USA. Nagroda Hugo dla najlepszej powieści 2015 roku Trylogia "Wspomnienie o przeszłości Ziemi", największego w ostatnich latach wydarzenia w światowej fantastyce naukowej, porównywalnego z klasycznymi cyklami...
dodaj do schowka
Do koszyka
111,12 zł
Mallaroy. Tom 3
5/5
Szkoła imienia Flanagana Mallaroya straciła swoją beztroską atmosferę. Erin Lanford desperacko próbuje odkryć, dlaczego coraz więcej uczniów znika w niewyjaśnionych okolicznościach, jednocześnie wciąż ukrywając własne człowieczeństwo i udając, że nie czuje absolutnie nic do pewnego perfidnego...
dodaj do schowka
Do koszyka
32,94 zł
Jeśli przegramy, szukaj mnie w zgliszczach miejsc, które spłonęły przez twoją zemstę Życie nauczyło Victorię Clark, że aby przetrwać, musi przywdziewać maski i zbroić się w tarcze ochronne. Znała cierpienie, ból po stracie najbliższych, spustoszenie, jakie poczyniła choroba w jej własnej głowie....
dodaj do schowka
Do koszyka
31,85 zł
Anna Wolf powraca z nową serią mafijną. Renado nie jest kimś, z kim warto zadzierać, o czym niektóre osoby zapominają. Leo dowiaduje się, że zawiązano przeciwko niemu spisek. Sytuacja przybiera nieoczekiwany obrót, gdy poznaje tożsamość zdrajcy. To osoba związana ze światem przestępczym. Osoba, od...
dodaj do schowka
Do koszyka
26,20 zł
Simon Sax mógłby być szczęściarzem. Jest młody, inteligentny, a jeśli sprzeda swój niesamowity algorytm międzynarodowej korporacji, zostanie także miliarderem. A mimo to czuje się samotny. Jego sukces kontrastuje z całkowitym brakiem zdolności towarzyskich. Aż pewnego dnia pokonuje swoje...
dodaj do schowka
Do koszyka
38,12 zł
Na przedmieściach Tokio stoi rodzinny dom Shuichiego. Shuichi ma czterdzieści lat, bliznę na klatce piersiowej i obsesję na punkcie własnego serca. Jego zmarła właśnie matka manipulowała wspomnieniami z dzieciństwa, zawsze przedstawiając łagodniejszą wersję dziecięcych dramatów. Skąd Shuichi ma...
dodaj do schowka
Do koszyka
28,96 zł