Shogun

To doopiero lektura... Po mniej więcej 10 latach od obejrzenia kilkuodcinkowego filmu, postanowiłem przeczytać książkę. Właściwe przypadkowo trafiłem na Shoguna, przeglądajać ofertę innych książek i coś wewnętrznie podpowiedziało mi... tak to jest to. Nawet nie było mi szkoda pieniędzy wydanych na egzemplarz powieści. Dużo czasu wprawdzie minęło od wspomnianego filmu emitowanego zdaje się na Polsacie, ale pamięć o filmie, tj. posczególne postacie, gra aktorska pozostały w pamięci. Czytając Shoguna przypominała mi się co chwila jakaś scena z filmu, dzięki czemu mogłem oceniać w trakcie lektury pierwowzór z ekranizacją. Na przykład trzęsienie ziemi, w trakcie którego główny bohater ratuje pana Toranagę, pobyt Blackthorna w więzieniu, jego rozmowę z panem Toranagą, w trakcie której Blackthorne rysuje mapę świata oraz szlak, którym przypłyną do Japonii, czy w końcu twarz aktorki, która grała w filmie postać Mariko. Świetna sprawa. Shogun to ten tym powieści, obok której nie można przejść obojętnie. Pochłania doszczętnie, jest lepszym złodziejem czasu niż niejeden TV. Z tą jednak różnicą, że tu znajdziemy się w samym centrum wydarzeń oraz zaaplikujemy sobie kawał pożądnej literatury, a nie płytką miazgę, jak to często ma miejsce w TV. Powieść wielowątkowa, bardzo szczegółowa z licznymi opisami otoczenia. Powieść, która jest pewnego rodzaju pasem transmisyjnym tego co azjatyckie, japońskie, historyczne. Mnie osobiście trudno określić, czy faktycznie społeczeństwo japońskie w tamtym okresie funkcjonowało tak, jak przedstawił to w Shogunie Clavell. W szczególności mentalność Japończyków, ich stosunek do obcych, do poduszkowania do poczucia obowiązku oraz odpowiedzialności, za jego niewykonanie lub niewłaściwe wykonanie. Dwie formy seppuku, dla pań i panów. W dodatku opis funkcjonowania władzy centralnej, czy struktury społecznej. Ponadto kwestie polityczne, które występują przez całą lekturę, jak np. kwestia o przywództwo w Radzie Regencyjnej, czy stosunki między Japonią a Portugalczykami. W przypadku tego ostaatniego wątku, Clavell ukazuje faktyczną motywację ówczesnych Portugalczyków oraz Kościała katolickiego do podboju "nowego świata" oraz ich prawdziwe obliczne ukrywane pod płaszczykiem zwykłego handlu czy chrystianizacji. Wątek ten jest tylko częścią szerszego tematu, jakim jest zderzenie 2 cywilizacji, tj. Wschodu i Zachodu. To wszystko znajdziemy na przeszło 1100 stronach powieści. Mam nadzieję, iż autor rzetelnie odrobił lekcję historii, aby jeszcze bardziej móc przybliżyć czytelnikowi to wszystko, co odległe i czasem niezrozumiałe z naszego europejskiego punktu widzenia. Niemniej jednak, lektura wciąga tak bardzo, że przez zbyt intensywne czytanie udało mi się zniszczyć mój egzemplarz książki :) Tj, większa część książki odkleiła się od grzbietu okładki. Co zrobić... Mimo wszystko wiem, że Shogun to lektura obowiązkowa, a zarazem uniwersalna. Ukazując w różnych sytuacjach, momentach poszczególne postacie, Clavell przedstawia nijako naturę samego człowieka. Jego inspiracje, pożądania, słabości oraz świadomość konieczności ukrywania prawdziwego "ja", celem osiągnięcia wyznaczonych celów. Podejmowanie decyzji pod presją emocji: zachowanie honoru, miłość, zemsta. Sama Mariko wspomina w księdze trzeciej, iż Blackthorn nie był szkolony od małego do zakładania maski i ukrywania tego, co faktycznie myśli. Bardzo często padają w powieści sformułowania typu: "coś zdradza twoje prawdziwe myśli". Tym samym Shogun jest także pewnego rodzaju psychologicznym studium relacji międzyludzkich, przedstawionych - w kontekście całości lektury zarówno na płaszczyźnie jednostka-jednostka, jednostka-państwo (polityka), jak i mentalność wschodu i zachodu . Niewątpliwie Shogun jest doskonałym rozpoczęciem całej sagi, którą Clavell napisał. Już wiem, iż po przeczytaniu Shoguna przeczyam pozostałe książki Clavella. Do czego wszystkich miłośników "dobrej" książki zachęcam. Na pewno czas poświecony na Shoguna, nie będzie czasem straconym, szczególnie gdy w pogotowiu czeka jeszcze film, dzieki któremu możemy przedłużyć nasz pobyt w świecie Shoguna.

William Adams, pierwszy europejski samuraj w Japonii, jest pierwowzorem głównego bohatera powieści Shogun Jamesa Clavella i opartego na niej serialu Szogun, w którym główna rolę zagrali Rochard Chamberlane i Toshiro Mifune. William Adams jest w nich żeglarzem o imieniu John Blackthorne. Trafia do Japonii w przełomowym momencie jej historii – tuż po śmierci genialnego wodza i reformatora, który zjednoczył kraj Toyotomiego Hideyoshiego. Władzę ma objąć jego kilkuletni następca, jednak do uzyskania przez niego pełnoletności władzę sprawuje 5-osobowa Rada Regencyjna.

Kiedy idzie o władzę, to każdy chce mieć jej najwięcej, więc i między członkami Rady dochodzi do konfliktu, którego kulminacją staje się bitwa pod Sekigaharą, w której samuraje pana Toranagi zabili kilkadziesiąt tysięcy żołnierzy wroga. A do tego zwycięstwa w znacznej mierze przyczynił się angielski żeglarz John Blackthorne. Człowiek, którego nienawidzą Portugalczycy za dopłynięcie do Japonii i jezuici za wyznawanie anglikanizmu. Niezwykle żywa akcja, mnóstwo wątków, bo jest ona prowadzona przez różnych narratorów, panorama Japonii i obyczajów jej mieszkańców, niesamowite zderzenie kultur Wschodu i Zachodu. W tym wszystkim miłość, nienawiść, honor, zemsta. Ponad 1000 stron, podczas których nie jest jak się nudzić.

Więcej na [Adres usunięty]