Wojna światów

Jeeejku

Jaka ta książka była dobra i niesamowita ! Bardzo, ale to bardzo żałuję, że przeczytałem ją dopiero teraz !

Powieść została napisana w 1898 roku przez Herberta George’a Wellsa i tym samym autor dosłownie przenosi nas do tych czasów . Przeżyłem niesamowita podróż do Londynu i okolicznych miasteczek z przełomu dziewiętnastego wieku podczas inwazji Marsjan na Ziemię, miejsca gdzie przed inwazją zamiast znanych nam samochodów i autobusów są powozy konne i omnibusy, dżentelmeni w nienagannych ubraniach kroczyli dumnie ledwie zerkając na niewiasty w pięknych długich sukniach .

Książka podobała mi się nie tylko dlatego, że lubię klimat postapokaliptyczny i scince-faction, ale głównie dla sposobu narracji jakim jest coś w rodzaju reportażu . Główna postać dosłownie relacjonuje nam co się wydarzyło i robi to w taki przecudowny sposób używając zwrotów „drogi czytelniku” narrator dba o to by czytelnik w pełni zrozumiał co się wtedy wydarzyło . Jednak największe pozytywne wrażenie zrobiło na mnie to jak autor opisał zachowanie się ludzi podczas inwazji, człowiek w takim czasie dzieli się na kilka grup , tych co działają, tych co się poddają, tych co się chcą na tym wzbogacić i tych co mordują za okruszek chleba nie zważając na nic .

Wspomnę o ekranizacji tej książki, która jest płytka i wyprana z emocji jaki czujemy podczas czytania . Ilustrowane wydanie, które posiadam dodaje dramaturgi dzięki rysunkom Corrêa, które są przerażająco piękne . Wydawnictwo Vesper odwaliło kawał dobrej roboty wznawiając książkę w tej formie za co dziękuje !😄 polecam każdemu co lubi książki scince-faction jak i dramaty psychologiczne !

Dziś poznałem nieco bliżej klasykę gatunku science-fiction, jak również klasykę literatury światowej (nie tylko moim zdaniem). „Wojna Światów”. Oglądaliście film z Tomem Cruisem z 2005 roku? Nic straconego (każdy go widział), poza kilkoma szczegółami, które są konieczne by była to adaptacja, to dwa zupełnie różne światy. Film pełen zwrotów akcji, efektów specjalnych, posiada całą tę otoczkę kina hollywodzkiego, zupełnie różni się od książki która jest stonowana, pełna błyskotliwych obserwacji i przemyśleń. Różnie jest interpretowana, między innymi jako symbol kolonializmu czy komentarz do teorii ewolucji.

Dalej pozostajemy, można powiedzieć „jedną noga”, w moich rozterkach o lekkiej niechęci do naszego gatunku (nawołując delikatnie do mojej poprzedniej recenzji). 

„Marsjanie? Głupota. Przecież to my jesteśmy gatunkiem doskonałym, ostatnim etapem ewolucji, mistrzem i mentorem”, nic bardziej mylnego. To właśnie przeświadczenie zamknęło nam oczy i osłabiło naszą czujność, przez to ONI zyskali nad nami przewagę już na samym starcie, zaskoczyli nas, zdetronizowali z tronu. Niespodziewany atak wstrząsnął ludźmi, uśmiercone zostały miliony istnień. Nie było jeńców, kobiety, dzieci, bogaci i biedni, nic nie miało znaczenia gdy stanęliśmy twarzą twarz ze śmiercią. Przerażającą i szybką. 

Myślicie, że to oni są winni śmierci niewinnych? Możliwe że tak. Opisy ludzi ginących pod kołami, kopytami i nogami uciekinierów mówi natomiast, że i my nie byliśmy do końca sprzymierzeńcem wartym zaufania. Zdegradowani zostaliśmy do poziomu zwierząt. Nasze instynkty, przed którymi się tak broniliśmy wzięły górę. Cóż się dziwić w zaistniałych okolicznościach: głodu, śmierci i przerażenia. Jak okiem sięgnąć spalone pola, lasy, ludzkie szczątki, nie budzą już współczucia. Apokaliptyczny krajobraz rozpościera się po całej Anglii a może i dalej...

30 października 1938 roku zostało wyemitowane słuchowisko radiowe nadawane przed stacje CBS które niektórymi wstrząsnęło. Opierało się ono na przeczytaniu fragmentu „Wojny światów” H.G. Wellsa z 1898 roku w programie „na żywo”. W co ciężko uwierzyć niektórzy o tym nie wiedzieli i wzięli na poważnie najazd Marsjan na Ziemię. Radiowa wersja adaptacji powieści Wellsa jest uważana za najsłynniejszą audycję radiową w dziejach świata. Jest to zapewne również jedno z ciekawszych zagadnień kultury mediów. 

Wracając do książki, która jest uwspółcześnioną wersją, mogła czytelnika odtrącić (bo kto może być godny zmieniać oryginał). Wolę czytać słowa autora, zwłaszcza jeśli chodzi o takie arcydzieła literatury światowej. Pozytywnie się zaskoczyłem, język nie jest prosty i lekki. Czyta się natomiast szybko, opisy wydarzeń i sytuacji nie nużą (jak to często bywa), wręcz ciekawią, fascynują, chciałoby się czytać dalej i dalej. Całości dopełniają mroczne ilustracje Alvima Corrêa z przełomu XVIII i XIX wieku w stylu noir.

To co porywa mnie w tej książce to zatarcie granicy między dobrem a złem, co uświadamia nam, że coś co dla nas jest złe, przestaje takie być gdy spojrzymy na to z innej perspektywy. Może i tak jest też z człowiekiem? Może nie jesteśmy aż tacy źli?

W tym roku mija 120 lat od pierwszego wydania Wojny światów Herberta Wellsa. Z tej okazji wydawnictwo Vesper przygotowało specjalne wydanie tej powieści - w twardej oprawie, z niezwykłymi ilustracjami oraz w nowym przekładzie.

Niedaleko Woking, w południowej Anglii, pod koniec XIX wieku, uderza dziwny meteor, który okazuje się być statkiem obcej cywilizacji, pochodzącej z Marsa. Przybysze od samego początku nie mają pokojowych zamiarów i bez trudu radzą sobie z każdym przejawem oporu ze strony ludzi... Używają w tym celu strumienia gorąca, a później także czarnego dymu. Zaczyna się panika i wszyscy uciekają z dala od okrutnych, marsjańskich maszyn. Całą historię relacjonuje nam nieznany z imienia pisarz i filozof, będący naocznym świadkiem wydarzeń.

Pomimo że czytałem tę książkę już kilka razy, to za każdym razem zwracam uwagę w niej na coś innego. Przede wszystkim jest to historia ataku Marsjan na Ziemię i opis ludzkich zachowań wobec tego wydarzenia. Początkowo nikt nie traktuje poważnie zagrożenia ze strony kolejnych spadających na Ziemię cylindrów. Dopiero z czasem zaczyna docierać do ludzi powaga i groza sytuacji. Czytając, musimy pamiętać, że pod koniec XIX wieku przesył informacji nie był tak szybki jak jest to obecnie i upłynęło kilka dni zanim cała Anglia zdała sobie sprawę z zagrożenia. Wells bardzo wnikliwie opisuje emocje i zachowania ludzi, przez co można wręcz poczuć jakby autor był rzeczywiście naocznym świadkiem tych wydarzeń. Zapewne każdy zna historię słuchowiska z 1938 roku, które było tak realistyczne, że wśród wielu Amerykanów wywołało prawdziwą panikę. Ten fakt może najdobitniej świadczyć, jak autor umiejętnie operuje opisami i emocjami, żeby zbudować realistyczną grozę. Dzisiaj książka nie wzbudza już takich emocji, ponieważ co chwila motyw ataku obcej cywilizację przewija się w popkulturze, co nie znaczy, że nie jest to interesująca lektura.

Czytając książkę warto zwrócić uwagi na niezwykłe wynalazki, jakimi posługują się Marsjanie. Przede wszystkim jest to strumień gorąca, którego nie sposób nie skojarzyć z dzisiejszym laserem, choć ten w powieści jest bardziej groźny niż współczesny. Kolejnym wynalazkiem jest czarny dym, przy którym od razu pojawia się skojarzenie z trującymi gazami bojowymi, które kilkadziesiąt lat po premierze książki będą powszechnie stosowane podczas I Wojny Światowej. Wells z pewnością wyprzedził swoje czasy i opisał wynalazki, na które nie trzeba było wcale tak długo czekać.

Jak wspomniałem na samym początku, książka została wydana w twardej oprawie. W środku znajdziemy ilustracje Alvima Correa, które wspaniale uzupełniają i urozmaicają lekturę tej powieści. Marsjanie są na nich upiorni, ale i karykaturalni, a obca technologia często wydaje się niezdarna i nieskomplikowana, co ogólnie przyczynia się do przerażającego absurdu, jaki emanuje z tych ilustracji. Przekład został uwspółcześniony i dokonał tego Lesław Haliński. Duże uznanie dla tego pana, ponieważ książkę czyta się bardzo lekko i przyjemnie, a jednocześnie czujemy, że jest to powieść z XIX wieku i to bynajmniej nie po opisie, czy treści. Tłumacz dokonał świetnej roboty i zachował lekko archaiczny styl powieści, a jednocześnie pozbył się pewnej toporności i sztywności języka, cechującego powieści sprzed ponad 100 lat. Również cena tego wydania jest bardzo przystępna - książka kosztuje tylko 23,90 zł. Oczywiście, można powiedzieć, że przecież to klasyk i mały jest koszt wydania takiej powieści. Jednak ile wydawnictw rzeczywiście wydaje klasykę w przystępnych cenach?

Wojna światów w wersji ilustrowanej to przepiękne wznowienie tej klasycznej opowieści, w nowym, uwspółcześnionym przekładzie. Pomimo upływu lat, powieść Wellsa wciąż zachwyca i stanowi interesującą lekturę. Polecam!

PIERWSZA WOJNA MIĘDZYŚWIATOWA

Jeżeli "Wojna światów" kojarzy Wam się tylko i wyłącznie z filmem Spielberga z 2005 roku, najlepiej od razu wyrzućcie go z pamięci. Nie mówię, że była to tragiczna ekranizacja, bo oferowała kilka niezłych scen (te jednak i tak były powtórką ze stałego repertuaru reżysera), ale jednak okazała się mocno przeciętnym kinowym widowiskiem, jakich wiele. A przecież dzieło takie jak to, jeden z prekursorów science fiction, absolutna legenda i zarazem powieść stanowiąca inspirację dla niezliczonych utworów tego typu, zasługiwało na jak najlepszą interpretację. Dlatego też lepiej po raz kolejny wrócić do książkowego pierwowzoru. Szczególnie że ten z okazji 120-lecia swojej premiery (co zbiega się jednocześnie z 60-leciem pierwszego polskiego przekładu) ukazuje się w przepięknie ilustrowanym wydaniu.

Jak się można domyślić już z samego tytułu, książka traktuje o ataku kosmitów na Ziemię. Akcja powieści toczy się w roku 1899, kiedy to żyje główny bohater. Ten bezimienny narrator zamieszkujący angielskie miasteczko Woking nie wyróżnia się niczym spośród ludzi - i jak wielu z nich pewnego dnia staje się świadkiem niezwykłego wydarzenia, kiedy w okolicy spada coś, co wszyscy biorą za meteoryt. Prawda jest jednak zupełnie inna: metalowy cylinder, jaki znaleziony zostaje na miejscu, to nic innego, jak statek kosmiczny pełen Marsjan. Na dodatek przybysze z Czerwonej Planety nie są do nas pokojowo nastawieni. Uzbrojeni w wojenne machiny na trzech nogach oraz broń strzelającą cieplnymi promieniami, rozpoczynają atak. Ziemianie, którzy przetrwali niejedną własną wojnę, stają do walki z wrogiem, z jakim nigdy wcześniej nie mieli do czynienia. Ale czy jest jeszcze dla nich jakakolwiek nadzieja, skoro przeciwnik wyprzedza ich właściwie na każdym kroku?

Nawet jeżeli któryś z utworów Wellsa niezbyt do mnie przemówił (a było tak choćby w przypadku "Wyspy doktora Moreau") i tak uważam go za dzieło udane i nie tyle warte poznania, co lekturę obowiązkowa dla każdego miłośnika fantastyki. Poza tym wiele z jego dzieł, a "Wojna światów" w szczególności, godne są polecenia każdemu, niezależnie od jego czytelniczych preferencji. Ponadczasowe, ciekawe, klimatyczne, nawet jeśli są infantylne i bardzo proste, zawierają w sobie pewną magię, której brak współczesnym książkom tego typu.

Taka też jest "Wojna światów". Nie da się odmówić jej pewnej dozy naiwności, po latach wiele wizji autora (podobnie, jak i z innych jego dokonań) przestało wydawać się realnych, ale kiedy czytamy tę powieść, nic nas to nie obchodzi. Świat wojny z obcymi, wykreowany przez pisarza jest tak klimatyczny i wciągający, że chcemy po prostu cieszyć się nim bez zwracania uwagi na takie rzeczy. Akcja jest ciekawa, tempo odpowiednie, a całość wcale nie banalna, wsparta profetycznymi wówczas przestrogami. Owszem, widzieliśmy to wszystko już niezliczoną ilość razy, dzieło inspirowało w końcu wiele utworów w tym takie legendy, jak Isaac Asimov, Arthur C. Clarke, Clifford Simak, Robert A. Heinlein czy John Wyndham, a jednak wciąż fascynuje. I to nie tylko ze względu na fakt bycia prekursorem opowieści o inwazji z kosmosu. "Wojna światów" wciąż ma w sobie dość świeżości i taką siłę wizji, że nie sposób jej nie ulec.

Na tym jednak nie koniec, bo samo wydanie jest nie mniej warte uwagi, co treść. Z jednej strony mamy twardą oprawę z oldschoolową grafiką, która już robi wrażenie, z drugiej całość została bogato zilustrowana rysunkami Alvima Corrêy, pochodzącego z Brazylii, przedwcześnie zmarłego artysty. Grafiki te (swoją drogą zdobiły one belgijskie wydanie "Wojny światów" z 1906 roku) to zbiór zachwycających prac, łączących w sobie realizm, rewelacyjnie budujące klimat zabawy światłem i cieniem oraz bogactwo autorskiej wyobraźni. Oglądanie ich to czysta przyjemność, niekiedy - dla fanów Wellsa może to zabrzmieć, jak bluźnierstwo, ale tak właśnie uważam - większa niż sama lektura.

W skrócie: warto. I to jeszcze jak, skoro książka dostępna jest w naprawdę znakomitej cenie. Jeśli nie macie jej jeszcze na półce, nie wahajcie się ani chwili. A jeśli Wasze egzemplarze są już wysłużone, podarujcie sobie tę przepięknie ilustrowaną edycję - będziecie zadowoleni.

"Za cenę miliardów istnień człowiek kupił sobie prawo do władania Ziemią - i do niego ono należy, i żaden napastnik odebrać go nie może... żadna ludzka ofiara nie idzie na marne."

Bardzo lubię sięgać po książki pokryte drogocenną patyną, przeżywać podwójną radość czytelniczą, jedną wiążącą się ze śledzeniem wciągającej fabuły, a drugą wynikającą ze spojrzenia w przeszłość literatury. Powieść napisana w tysiąc osiemset dziewięćdziesiątym ósmym roku wciąż potrafi dostarczyć przyjemności zaczytania, dreszczyku emocji i refleksyjnych nut. To przykład książki uzmysławiającej, że obawy dotyczące ewentualnego zagrożenia z przestrzeni kosmicznej są wpisane w ludzką świadomość prawdopodobieństwa istnienia pozaziemskich cywilizacji, ich ewentualnych wizyt na naszej planecie, odrzucenia absurdalności zjawiska i szans przygotowania gatunku ludzkiego na spotkanie z istotami pozaziemskimi.

Kiedyś Mars był źródłem napięcia i poczucia zagrożenia, teraz zaglądamy znacznie dalej we wszechświat. Czytając powieść postrzegamy ją też przez pryzmat napisanych współcześnie podróży czytelniczych, wywołujących mocne wrażenia, dostarczających satysfakcjonującego intelektualnego relaksu, a które za sto dwadzieścia lat będę mniej intensywnie odbierane, choć wciąż intrygująco i zajmująco. "Wojna światów" doskonale się broni, nadal chce się przemierzać jej strony, wsłuchiwać w opowieść głównego bohatera, wnikać w wizje przyszłości, zadawać fundamentalne pytania, życzliwie uśmiechać do dorobku nauki i wyobraźni. I jak tu nie kochać klasyki?

Relacje z inwazji widziane oczami uznanego pisarza zajmującego się tematyką filozoficzną. Marsjanie dokonują precyzyjnego ataku na Ziemię, wykorzystując element zaskoczenia, wykazując się wyższą wiedzą matematyczną natychmiast stają się zagrożeniem dla człowieka. Przywożą nieszczęście, kataklizm, zniszczenie, wojnę i unicestwienie, błyskawicznie i bezgłośnie uśmiercają ludzi, zmuszonych walczyć o przetrwanie. Nadszedł ciąg dziwnych i straszliwych dni, Londyn i okolice stoją w płomieniach, pogrążają się w chaosie, dochodzi do masowych migracji, człowiek staje na krawędzi zezwierzęcenia, zaś dostępne środki obrony wobec potęgi najeźdźców okazują się niewystarczające, zawodne i nieskuteczne. Warto podkreślić jeszcze dużą estetykę publikacji i klimatyczną oprawę graficzną.

[Adres usunięty]