Simon Beckett – Wołanie grobu– fragment
Jeden. Dwa. Osiem. Liczby rozkładu. Określają, jak szybko rozpadają się wszystkie organizmy, duże i małe. W wodzie, w powietrzu, w ziemi. W takich samych warunkach klimatycznych ciało zanurzone w cieczy rozkłada się dwukrotnie dłużej niż pozostawione na powierzchni. Pod ziemią – osiem razy dłużej. Jeden, dwa, osiem. Prosta wyliczanka, niezaprzeczalna prawda. Im coś jest głębiej, tym dłużej przetrwa. Zakop zwłoki, a ukryjesz je przed padlinożernymi owadami pasącymi się na martwym ciele. Bez powietrza mikroorganizmy nie mogą rozkładać tkanek miękkich, postęp rozkładu hamuje też chłodna otulina ziemi. Niska temperatura opóźnia reakcje biochemiczne, które w zwyczajnych warunkach prowadzą do samozniszczenia komórek. Proces, jaki w innych okolicznościach zająłby dni albo tygodnie, trwa miesiącami. Czasem latami. Czasem jeszcze dłużej. Martwe ciało odcięte od światła, powietrza i ciepła może trwać prawie wiecznie. Schowane w kokonie chłodnej jamy niemal się nie zmienia, obojętne na mijające pory roku. Jednak tak jak wszędzie i tu obowiązuje zasada przyczyny oraz skutku. W naturze nic naprawdę nie ginie i nic też nie pozostaje całkiem ukryte. Martwe ciało zawsze może się jakoś objawić, nieważne jak głęboko leży. Jeden. Dwa. Osiem. Nic nie pozostaje ukryte na zawsze.
****
Ze środka ścieżki do namiotu techników kryminalistycznych utworzono korytarz z policyjnej taśmy. Ustawiczne tupanie wielu stóp przemieliło wrzosowisko, zmieniając je w czarne błoto, które chlupotało mi pod butami, kiedy szedłem między łopoczącymi taśmami. Ogrodzono przestrzeń wokół namiotu, a wejścia pilnował umundurowany policjant z psem. Podskakiwał raz na jednej nodze, raz na drugiej, chcąc się rozgrzać, a gdy się zbliżałem, przyglądał mi się razem ze swoim wilczurem.
– Przyszedłem zobaczyć się z nadinspektorem Simmsem – oznajmiłem nieco zdyszany.
Zanim zdołał odpowiedzieć, odchylono połę namiotu, a w powstałej szczelinie pojawił się jakiś mężczyzna. Był po czterdziestce, ale wyglądał, jakby chciał być starszy. Miał na sobie kombinezon technika kryminalistycznego, który jednak jakoś źle na nim leżał. Twarzy w zadziwiający sposób brakowało zmarszczek i jakby po to, aby zrównoważyć gładkość rysów, nieznajomy zapuścił wąsy nadające mu nieco wojskowy wygląd. Zdjął ochronny kaptur, zaś czarne włosy pod spodem nadal pozostały gładko zaczesane, wyglądały jak kask.
– Doktor Hunter? Nazywam się Simms.
Tyle sam bym się domyślił, nawet nie rozpoznając głosu. Jego ton był stanowczy i oficjalny, jak u kogoś pewnego swojej władzy. Przyjrzał mi się czarnymi oczami, poczułem, że właśnie mnie oceniono.
– Spodziewaliśmy się pana już pół godziny temu – powiedział Simms, zanim zniknął wewnątrz namiotu.
Mnie też miło pana poznać. Policjant z psem odsunął się, aby mnie wpuścić, skracając przy tym smycz. Kiedy ich mijałem, cały czas miałem nieprzyjemną świadomość, że owczarek bacznie mnie obserwuje. Po otwartej przestrzeni torfowiska pod plandeką wydawało się ciasno. Tłoczyły się postacie w kombinezonach. Rozproszone światło, przechodząc przez niebieskie ściany, nadawało wszystkiemu jakiś taki nieziemski wygląd. Było wilgotno i zimno, czułem woń stęchlizny typową dla namiotów. Skrywał się pod nią jeszcze inny zapach: świeżo wykopanej ziemi i czegoś znacznie mniej przyjemnego. Grób był pośrodku. Wokół niego ustawiono przenośne reflektory, delikatnie parujące w wilgotnym powietrzu. Wokół prostokąta ciemnego torfu obramowanego sznurkową siatką ułożono metalowy chodnik. Klęczał na nim ktoś, kogo uznałem za pracownika laboratorium kryminalistycznego. Duży mężczyzna, z zastygłymi w powietrzu dłońmi w gumowych rękawiczkach. Przypominał chirurga, któremu przeszkodzono w trakcie operacji. Przed nim z ziemi wystawało coś ubłoconego. Na pierwszy rzut oka mogło to być cokolwiek – kamień, korzeń – dopóki nie przyjrzało się uważniej. To była gnijąca dłoń, kości przebijały strzępy ciała.
– Obawiam się, że brakuje tu panu patologa, ale wróci, kiedy tylko zwłoki będą gotowe do wydobycia – oznajmił Simms, odwracając moją uwagę od grobu. – Doktorze Hunter, oto profesor Wainwright, archeolog sądowy. Będzie nadzorował wydobycie ciała. Może pan o nim słyszał. Po raz pierwszy uważnie przyjrzałem się postaci klęczącej przy mogile. Wainwright? Poczułem, jak ściska mi się żołądek. Jasne, że o nim słyszałem. Leonard Wainwright, nauczyciel akademicki z Cambridge, który został konsultantem policji, był jednym z najlepszych ekspertów od kryminalistyki w kraju, postacią niezwykłą, a jego nazwisko natychmiast dodawało wiarygodności każdemu śledztwu. Jednak Wainwright miał także reputację osoby bezlitosnej dla każdego, kogo uznawał za rywala. Ostro krytykował to, co nazywał „modnymi technikami kryminalistycznymi”, a co w gruncie rzeczy dotyczyło przedstawicieli każdej innej dyscypliny naukowej. Niechęć budziła w nim antropologia sądowa, parweniuszowska dziedzina badań, pod wieloma względami pokrywająca się z jego dziedziną. Zaledwie rok wcześniej opublikował w jakimś czasopiśmie naukowym artykuł wyśmiewający pomysł, że rozkład ciała może stanowić rzetelny wskaźnik czasu, jaki upłynął od śmierci. Tytuł brzmiał Totalna zgnilizna. Przeczytałem tekst bardziej z rozbawieniem niż ze złością. Ale wtedy jeszcze nie wiedziałem, że będę musiał z Wainwrightem pracować.
