Zbigniew Herbert

Zbigniew Herbert to polski poeta i eseista, autor słuchowisk oraz utworów dramatycznych. Ten pisarz o wielkim dorobku i wyjątkowym autorytecie artystycznym najbardziej znany jest ze swego cyklu poetyckiego "Pan Cogito".

Zbigniew Bolesław Ryszard Herbert przyszedł na świat w 1924 roku we Lwowie, w rodzinie pochodzenia angielskiego. Uczęszczał do VIII Państwowego Gimnazjum i Liceum im. Kazimierza Wielkiego. Po zajęciu Lwowa przez okupantów niemieckich nie tylko nie opuścił miasta, ale i pobierał nauki na tajnych kompletach. W ten sposób w 1943 roku zdał maturę, a następnie rozpoczął studia polonistyczne na konspiracyjnym Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie.

Nie ukończył ich jednak, gdyż pod koniec marca 1944 roku wyemigrował do Krakowa. Tam uczęszczał na wykłady na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz Akademii Sztuk Pięknych, podjął także studia ekonomiczne na Akademii Handlowej, zakończone dyplomem w 1947 roku. Dwa lata później uzyskał tytuł magistra prawa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, gdzie studiował także filozofię pod okiem Henryka Elzenberga.

Gdy zamieszkał w Sopocie, imał się różnych zajęć: pracował w banku, należał do zespołu redakcyjnego czasopisma "Przegląd Kupiecki", był współtwórcą Oddziału Gdańskiego Związku Literatów Polskich, w którego biurze pracował. Później powrócił do Torunia, gdzie podjął pracę w muzeum oraz w szkole podstawowej. W 1951 roku przeniósł się do Warszawy, gdzie wznowił studia filozoficzne.

Początkowo pisał zarobkowo recenzje teatralne i muzyczne, publikował w "Tygodniku Wybrzeże", "Tygodniku Powszechnym", "Przeglądzie Powszechnym" oraz piśmie "Dziś i Jutro". Jako poeta debiutował w 1950 roku, gdy na łamach pisma "Dziś i Jutro" ukazały się, bez jego zgody, jego trzy utwory. Oficjalnym debiutem poetyckim był jednakże opublikowany w tym samym roku na łamach "Tygodnika Powszechnego" wiersz bez tytułu, zaczynający się od słów "Palce wrzeciona dźwięków...", zaś jego pierwsza książka poetycka, "Struna światła", wydana została dopiero w 1956 roku.

Wydanie tomu poezji znacząco poprawiło sytuację Herberta oraz zaowocowało otrzymaniem stypendium, które dało poecie możliwość podróżowania po Europie i nie tylko. Z biegiem czasu powstały kolejne tomy poezji: "Hermes, pies i gwiazda", "Studium przedmiotu", "Napis", zaś efektem jego podróży był zbiór esejów "Barbarzyńca w ogrodzie". Po ostatecznym powrocie do Polski zatrudnił się w miesięczniku "Poezja".

Przełomem w twórczości Herberta był opublikowany w 1974 roku zbiór wierszy "Pan Cogito". Kolejne tomiki poezji to "Raport z oblężonego miasta i inne wiersze", "Elegia na odejście", "Epilog burzy", "89 wierszy", a zbiory esejów wydano pod tytułami "Martwa natura z wędzidłem" i "Labirynt nad morzem" (ukazał się już pośmiertnie). Herbert próbował także swoich sił jako dramatopisarz, w ten sposób powstały: "Jaskinia filozofów", "Drugi pokój", "Rekonstrukcja poety", "Lalek. Sztuka na głosy" raz "Listy naszych czytelników". Zmarł w 1998 roku, pośmiertnie został uhonorowany tytułem kawalera Orderu Orła Białego.